Như các bạn đã biết, thép là một nguyên liệu cần thiết trong cuộc sống của mỗi chúng ta và được ứng dụng nhiều trong các ngành công nghiệp, được sử dụng làm vật liệu xây dựng. Không chỉ vậy, sự xuất hiện của thép đã giúp cho chúng ta thực hiện chế tạo sản xuất nhiều vật dụng nhằm phục vụ cho các nhu cầu của cuộc sống. Vậy thép là gì? Phân loại và ứng dụng của thép như thế nào? Chắc hẳn có rất nhiều bạn muốn tìm hiểu về vấn đề này. Hãy cùng tham khảo những thông tin hữu ích trong bài viết dưới đây.
Thép là gì?
Thép là gì? Nhiều bạn chỉ biết đến các vật liệu xây dựng như sắt, nhôm, đồng,… nhưng ít ai biết về thép. Đây là một loại kim loại có thành phần chính là nguyên tố sắt (Fe) kết hợp với hàm lượng cacbon hợp lý (thường không chiếm quá 25%). Người ta thường nung chảy hỗn hợp này để tạo ra một kim loại có tên là thép.
Có rất nhiều cách để có thể định nghĩa về thép nhưng trên cơ bản người ta hiểu rằng, thép chính là kết quả được tạo ra sau quá trình nung chảy hỗn hợp Fe và C. Thông thường người ta sử dụng thép trong các công trình xây dựng, làm gia tăng sự kiên cố của công trình. Người ta có thể sử dụng thép trong nhiều ngành khác nhau.
Thép được chia thành mấy loại?
Hiện nay, có khá nhiều cách để phân loại thép được sử dụng như sau:
Phân loại theo thành phần hóa học
Được cấu tạo bởi 2 thành phần chính là sắt và cacbon. Tuy nhiên nếu như hàm lượng các chất này thay đổi các bạn sẽ có những vật liệu thép mang tính chất khác nhau:
Thép không hợp kim
Đây là loại thép thường thấy trên thị trường và có một tên gọi khác là thép cacbon. Thành phần ảnh hưởng chính của loại thép này chính là cacbon. Hàm lượng cacbon có trong thép không được vượt quá 1,8%. Nếu hàm lượng cacbon vượt quá quy định sẽ làm thay đổi tính chất của thép. Trong thép cacbon có chứa một khối lượng nhỏ Silic, Mangan, Phốt Pho và lưu huỳnh. Nhờ các chất này mà thép không hợp kim có được tính bền cao hơn rất nhiều.
Đối với thép không hợp kim, người ta thường phân chia thành các loại như sau:
- Thép chứa ít cacbon: Trong thành phần thép có chứa một lượng nhỏ cacbon chỉ chiếm khoảng 0,25%. Loại thép này có độ dẻo dai cao nhưng độ cứng thấp
- Thép chứa cacbon trung bình: Đối với loại thép này thường có chứa hàm lượng cacbon chiếm khoảng 0,25 – 0,6%. Ưu điểm của thép chứa cacbon trung bình chính là có độ bền, độ cứng cao. Người ta thường sử dụng loại thép này để sản xuất các chi tiết máy có khả năng chịu va đập mạnh và chịu tải trọng tĩnh.
- Thép chứa cacbon cao: Lượng cacbon trong thép thường lớn hơn 0,6%. Người ta thường sử dụng loại thép này để sản xuất dụng cụ cắt, khuôn dập và các dụng cụ đo lường
Thép hợp kim
Bên cạnh 2 nguyên liệu chính là sắt và cacbon thì để sản xuất thép hợp kim người ta thường sử dụng thêm các nguyên liệu khác như crom (Cr), Niken (Ni), Vanadi (V), chì (Pb), Mô lip đen (Mo), Cô ban (Co) và Tungsten (W). Thông thường người ta sẽ thêm các nguyên liệu này vào trong quá trình nung chảy để sản xuất thép. Khi thêm các nguyên tố này vào thép sẽ giúp cho thép có độ bền cao hơn, khả năng chịu nhiệt, khả năng chống bị ăn mòn tốt hơn trước rất nhiều.
Vì vậy, người ta thường ưu tiên sử dụng thép hợp kim để chế tạo thành các sản phẩm phục vụ nhu cầu của các bạn trong cuộc sống. Người ta có thể sử dụng thép hợp kim để sản xuất các sản phẩm có yêu cầu độ cứng cao.
Thép hợp kim cũng được phân chia thành các loại sau để đáp ứng nhu cầu sử dụng của đại đa số khách hàng:
- Thép hợp kim thấp: Thành phần của các nguyên tố kim không vượt quá 2,5%. Loại thép này có độ cứng thấp, dễ dàng uốn dẻo
- Thép hợp kim trung bình: Có chứa từ 2,5 – 10% các nguyên tố kim. Dòng sản phẩm này có chất lượng tốt hơn so với thép hợp kim thấp
- Thép hợp kim cao: Loại thép này có chứa lớn hơn 10% các nguyên tố kim. Được thừa hưởng phần lớn các đặc điểm nổi bật của nguyên tố kim, thép hợp kim cao có độ bền, độ cứng cao và có khả năng chịu ăn mòn trong thời gian dài
Phân loại theo mục đích
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, người ta chia thép thành nhiều loại khác nhau:
Thép kết cấu
Loại thép này có kết cấu vững chắc, được sản xuất từ nhiều nguyên liệu khác nhau mang đến cho các bạn quá trình sử dụng lâu dài. Người ta thường dùng các loại thép kết cấu để sản xuất, chế tạo các vật phẩm trong ngành xây dựng, cơ khí và chế tạo máy.
Thép kết cấu hiện khá phổ biến hiện nay, để có thể có được những sản phẩm thép kết cấu, các công nhân sẽ phải thực hiện vận hành máy liên tục tránh gây ra sai sót không đáng có.
Thép dụng cụ
Đây là một loại vật liệu thường được sử dụng để sản xuất các loại dụng cụ cắt, gọt, dụng cụ đo lường, chế tạo khuôn dập,… Loại thép này có độ cứng cao và khả năng chống bị mài mòn tốt. Chính vì vậy, sử dụng thép này để sản xuất dụng cụ là điều nên làm.
Theo tính chất vật lý và hóa học đặc biệt
Một trong những cách để phân loại thép cho các bạn cùng biết đó chính là dựa vào tính chất vật lý và hóa học của thép để phân biệt. Mỗi loại thép khi được sản xuất đều có tính chất vật lý khác nhau như khả năng chống điện, khả năng chống nhiệt,… Hay có những tính chất hóa học không giống nhau như tính bền nóng, không gỉ,…
Phân loại thép chất lượng thép
Chất lượng là yếu tố phản ánh quan trọng của bất kỳ sản phẩm nào, đồng thời đây cũng là căn cứ để khách hàng có thể mua sản phẩm. Thép có nhiều sản phẩm được phân chia thành nhiều loại khác nhau theo mức độ chất lượng như sau:
Thép chất lượng tốt
Loại thép này có chức khoảng 0,035% lưu huỳnh (S), 0,035% phốt pho (P), được luyện trong lo mactanh và lò điện hồ quang. Loại thép này có chất lượng tốt, được nhiều khách hàng ưa chuộng sử dụng. Tuy nhiên, thép này có giá thành hơi cao so với mắt bằng chung.
Thép chất lượng cao
Tương tự như thép chất lượng tốt, thép chất lượng cao cũng có chứa phốt pho và lưu huỳnh, tuy nhiên hàm lượng của các chất này thấp hơn, chỉ khoảng 0,025%. Để sản xuất loại thép này người ta sẽ dụng lò điện hồ quang để nóng chảy hỗn hợp vật liệu, tạo ra thép.
Thép chất lượng cao đặc biệt
Chỉ cần nghe tên thôi đã đủ thấy loại thép này sẽ có chất lượng vượt trội hơn hẳn so với các loại thép khác có trên thị trường. Với 0,025% phốt pho và 0,015% lưu huỳnh, được luyện ở hồ điện hồ quang và được tinh luyện bằng đúc chân không, điện xỉ. Người ta sử dụng loại thép này trong các ngành công nghiệp, vật liệu xây dựng nếu như khách hàng có nhu cầu.
Loại thép này có độ bền cao, độ cứng tốt, khả năng chịu mài mòn cao, có thể dễ dàng uốn dẻo thành các sản phẩm khác nhau. Người ta sử dụng lại thép chất lượng cao đặc biệt này để trang trí nội thất nhà ở.
Phân loại theo mức oxi hóa
Dựa vào mức oxi hóa, các bạn có thể chia thép thành những loại sau đây:
Thép sôi
Có khả năng oxi hóa kém, thép có tính mềm dẻo và dễ dập nguội, độ bền cứng của thép này không hề cao. Vì vậy, các bạn nên nhớ không dùng thép sôi để đúc định hình. Thép sôi có tình mềm dẻo nên khi ép thường sẽ xuất hiện bọt khí làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Bên cạnh đó, tuyệt đối không nên sử dụng thép sôi để làm chi tiết thấm cacbon vì hạt quá lớn. Điều này sẽ giúp các bạn đưa ra một lựa chọn tốt nhất có thể.
Thép lặng
Đây là loại thép oxi hóa hoàn toàn theo đúng tiêu chuẩn kiểm duyệt về chất lượng. Loại thép này cứng bền, khó có thể dập nguội, độ cứng của sản phẩm tốt,… Tuy nhiên, các bạn nên chú ý, sản phẩm thép lặng sẽ bị co lõm lớn trong quá trình sử dụng, không có thẩm mỹ nên sẽ không dùng để trang trí nhà cửa hay bất kể nội ngoại thất trong nhà.
Ứng dụng của thép trong cuộc sống của chúng ta
Cũng giống như các loại chất khác, ứng dụng của thép trong cuộc sống thường có rất nhiều nhằm đảm bảo làm hài lòng khách hàng một cách tốt nhất. Ứng dụng của thép trong cuộc sống của chúng ta như sau:
Ứng dụng trong ngành xây dựng
Trong các ngành xây dựng, thép là một vật liệu xây dựng không thể thiếu và được sử dụng phổ biến. Chắc hẳn các bạn đã nghe đến khái niệm bê tông cốt thép, đây chính là một ứng dụng của thép trong ngành xây dựng hiện nay. Sử dụng thép trong xây dựng sẽ gia tăng sự kiên cố, chắc chắn cho ngôi nhà của bạn.
Bên cạnh đó, người ta còn sử dụng thép để xây dựng các hạ tầng cơ sở, công trình giao thông để có thể phục vụ cho yêu cầu của người dân. Phải nói rằng trong ngành xây dựng, thép đóng một vai trò rất lớn quyết định độ bền vững và chắc chắn của công trình.
Sử dụng trong ngành công nghiệp đóng tàu
Một trong những ứng dụng của thép mà các bạn không thể không nhắc tới chính là sử dụng thép trong ngành công nghiệp đóng tàu. Với độ bền cao, khả năng chịu nhiệt, mài mòn tốt cùng với việc dễ dàng dát mỏng, người ta thường sử dụng thép để đóng tàu, thuyền. Đặc biệt phần vỏ tàu là phần có sử dụng nhiều thép nhất để tăng thời gian sử dụng của tàu.
Mặt khác, trên thị trường, thép có giá cả phải chăng hơn so với các loại vật liệu khác nên việc sử dụng thép để đóng thành tàu là điều hoàn toàn hợp lý. Người ta còn sử dụng vật liệu này để gia công những vỏ tàu cũ, thành tàu bị hỏng hay các bộ phận khác trên tàu.
Như vậy, qua bài viết các bạn đã biết thép là gì, phân loại và ứng dụng của thép như thế nào. Thép là vật liệu phổ biến và cực kỳ quen thuộc với chúng ta. Người ta thường sử dụng thép trong các công trình xây dựng để làm tăng tuổi thọ của công trình; dùng thép trong ngành công nghiệp đóng tàu để tăng độ bền tối đa cho tàu.
(Nguồn: thepmythuatminhphuc dot com)